Vrijheid op één

Vrijdag 26 januari werd bekend gemaakt dat het Plakkaat van Verlatinghe hét pronkstuk van Nederland is. Het Plakkaat versloeg daarmee de wetenschap en de kunst: de microscoop van Antoni van Leeuwenhoek en de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn eindigen respectievelijk als tweede en derde. Het Plakkaat van Verlatinghe werd in 1581 ondertekend in Den Haag en betekende het einde van de Spaanse koning Filips II als heerser. De burgers grepen naar de macht door de vorst af te zetten. De Republiek der Verenigde Nederlanden ontstond op dit moment.

Inspiratiebron
Het Plakkaat heeft zowel nationaal als internationaal als inspiratiebron gediend. De Amerikaanse Declaration of Independence uit 1776 lijkt veel op het Plakkaat. Daarmee is het Plakkaat internationaal zeer bekend geworden. Sommigen beweren zelfs dat het internationaal bekender is dan in Nederland. Maar ook in Nederland typeert het Plakkaat tegenwoordig nog de gedachtegang. Koning Willem-Alexander zei bij zijn inhuldiging dat een vorst ten dienste is van zijn onderdanen en niet andersom, een van de belangrijkste punten van het Plakkaat van Verlatinghe.

Papier als informatiedrager
Het pronkstuk wordt bewaard in het Nationaal Archief in Den Haag en zal daar permanent tentoongesteld worden in de publieksruimte. De tekst staat vol met aanvullingen en doorgestreepte zinnen, wat het Plakkaat moeilijk leesbaar maakt. Toch is het Plakkaat al zo’n drie eeuwen bewaard gebleven en zal nog veel langer meegaan. Dit laat zien dat eeuwen overbrugd kunnen worden door informatie vast te leggen op papier. Ondanks de digitalisering blijkt én blijft ook papier een belangrijke informatiedrager.